Idea integracji. Funkcjonowanie klas integracyjnych w ZSO.
Z inicjatywy rodziców niepełnosprawnych w 1992 roku w naszej szkole powstała pierwsza w regionie klasa integracyjna. Jesteśmy placówką, która otrzymała z rąk Rzecznika Praw Dziecka tytuł Lidera Integracji. Jako szkoła z dwudziestoletnim stażem w zakresie kształcenia integracyjnego, możemy pochwalić się funkcjonowaniem dwunastu klas integracyjnych na poziomie szkoły podstawowej i sześciu na poziomie gimnazjum. Podstawowym założeniem szkoły jest nauczanie i wychowanie bez lęku, strachu i agresji oraz dążenie do jak najlepszego rozwoju relacji na poziomie uczeń – nauczyciel – rodzic. Szkoła stara się kształtować i rozwijać indywidualne zdolności i zainteresowania uczniów, poświęca szczególnie dużo uwagi osobom borykającym się z różnymi trudnościami, jak i uzdolnionym. Głównym założeniem integracji jest pełne uczestnictwo wszystkich dzieci w procesie uczenia się i uspołeczniania. Typowa klasa integracyjna liczy 20 uczniów, w tym 3 – 5 niepełnosprawnych. W klasach integracyjnych uczą się dzieci o różnych rodzajach niepełnosprawności: upośledzone umysłowo w stopniu lekkim i umiarkowanym, niedowidzące i niewidome, niedosłyszące, z zespołem Downa, z mózgowym porażeniem dziecięcym oraz z zespołem Aspergera. Szkoła w chwili obecnej otacza opieka około 70 uczniów niepełnosprawnych. Pracują z nimi nauczyciele specjaliści m.in.: pedagodzy specjalni, oligofrenopedagodzy, tyflopedagodzy, terapeuci dzieci z zaburzeniami zachowania, logopeda, psycholog. Główny cel nauczania to aktywizowanie wszystkich dzieci w klasach integracyjnych, by rozwijały się one na miarę swoich możliwości i mogły osiągnąć sukces. Natomiast przemyślany proces wychowawczy ma motywować do jak najpełniejszej aktywności opartej na szacunku, akceptacji i poznaniu swoich potrzeb oraz sprawiać, aby uczniowie byli dla siebie wsparciem. Nabór do klas integracyjnych w naszej szkole odbywa się na zasadzie dobrowolnego akcesu rodziców. W przypadku większej liczby chętnych, przed podjęciem decyzji spotykamy się z dziećmi i ich rodzicami. W przypadku uczniów niepełnosprawnych potrzebne jest orzeczenie odpowiedniej poradni. Rekrutując niepełnosprawne intelektualnie dzieci do klasy pierwszej, staramy się tak dobrać zespół, aby miały one szanse na zawiązanie przyjaźni. Celem kształcenia integracyjnego jest zabezpieczenie wszechstronnego rozwoju każdego dziecka poprzez: - pełną indywidualizację procesu kształcenia, - stałą diagnozę możliwości i potrzeb każdego ucznia dla zabezpieczenia optymalnych warunków rozwoju, - zmodyfikowanie programów nauczania, - zróżnicowanie form pracy i stosowanie aktywnych metod nauczania, - przygotowanie uczniów do pełnienia określonych ról w społeczeństwie, - wychowanie w myśl zasady do prawa wzrastania w naturalnym środowisku rówieśniczym, -tworzenie środowiska przyjaznego, polegającego na wzajemnym wspieraniu się uczniów, rodziców i nauczycieli. Funkcjonowanie uczniów niepełnosprawnych w klasie integracyjnej, sposób i stopień uczestnictwa zależy od ich kondycji intelektualnej i możliwości społecznych. W klasie integracyjnej pracuje dwóch nauczycieli jednocześnie, tworząc stały współdziałający ze sobą zespół. W klasach I – III: - nauczyciel nauczania początkowego, - pedagog specjalny – jako nauczyciel wspierający. W klasach IV – VI i gimnazjum: - nauczyciel przedmiotu, - pedagog specjalny – jako nauczyciel wspierający. Współpraca dwóch nauczycieli daje różnorodne możliwości wymiany doświadczeń, wzajemnych konsultacji i uzupełniania pedagogicznych kompetencji. Nauczyciele w jednakowym stopniu odpowiadają za realizację ramowych treści programowych, wyniki nauczania, sprawy wychowawcze, sposób oceniania uczniów oraz współpracę z rodzicami.
Opracowanie: mgr Ilona Szymańska w konsultacji z dyr. mgr Ewą Sową
